Belge

Trotskiy’e ilişkin Türk istihbaratının kısa bir süre önce yayımlanan bir raporu

Bölüm 1 | Bölüm 2 | Bölüm 3 | Bölüm 4 | Bölüm 5

OGPU ajanı Davranof’un, ele aldığımız istihbarat raporunda adı silinmiş olan Ermeni tercümandan yerine getirmesini talep ettiği görevler şunlar:

• İstanbul/Büyükada’da sürgünde bulunan Lev Trotskiy’in mümkün olduğunca yakından izlenmesi,
• Trotskiy’in yanına kimlerin gelip gittiğinin belirlenmesi,
• Nerelere gittiği ve kimlerle görüştüğünün öğrenilmesi,
• Evinde en çok nelerle meşgul olduğunun tespit edilmesi,
• Kimlerle irtibat hâlinde olduğunun deşifre edilmesi.
  

Trotskiy'in Ocak 1932 - Temmuz 1933 arasında Büyükada'da yaşadığı ev

Belgeden anlaşıldığına göre Davranof, irtibat kurduğu tercümanın aslında MAH için çalıştığından habersiz. Türk istihbaratı MAH ise tercümandan, bu durumu Davranof’a belli etmeden onunla temasını sürdürmesini istiyor. Hiç kuşkusuz amaç, bu fırsattan yararlanarak Sovyet istihbaratının Trotskiy’i izlemeye yönelik faaliyetleri hakkında içeriden bilgi almak ve OGPU'nun çalışmalarını olabildiğince denetim altında tutmak.

Raporun devamında, Davranof’un Ermeni asıllı tercümana, Trotskiy’in korunmasında ve gözetlenmesinde görevli olanların kimler olduğunu da sorduğu görülüyor. Tercüman, ilk etapta bu soruya cevap vermeyi sakıncalı bulsa da MAH’ın talimatı doğrultusunda OGPU ajanının isteğini kabul ediyor. Hatta MAH, “Davranof’a bir isim ve bir vasıta göstereceğiz” diyerek onu yanıltmaya yönelik hazırlıklara da girişiyor. MAH, bu gelişmeyi yalnızca bilgi toplamak için değil; aynı zamanda bir karşı istihbarat operasyonu yürüterek Sovyet istihbaratını yönlendirmek ve yanıltmak için de bir fırsat olarak görüyor.

MAH'ın amblemi

MAH’ın bu niyeti raporda şu şekilde ifade ediliyor:

Onlar (Sovyet istihbaratı) her halde bu vasıtayı tahkik (soruşturma) ve yahut ajanımızı büsbütün atarak vasıtayı elde etmeğe çalışacaklardır. Bu suretle Davranof’un bazı adamlarını tanımak ve ne yapmak istediklerini anlamak mümkün olacaktır.

Bu satırlar, MAH’ın OGPU ajanının olası diğer bağlantılarını tespit etmeye ve ne tür faaliyetler yürütmeyi amaçladığını öğrenmeye yönelik çabasını açık biçimde ortaya koyuyor.

Devam edecek